Γράφει ο Ανδρέας Αρματάς
Παρά την πληθώρα ερευνών εδώ και δεκαετίες στον τομέα της επιστημονικής ύπνωσης, δεν υπάρχει κάποιος κοινώς αποδεκτός ορισμός. Είναι προτιμότερο να δοθεί μια περιγραφή της διαδικασίας της και της εμπειρίας της.
Η κλινική ύπνωση είναι μια σειρά διαδικασιών κατά την οποία ο θεραπευτής προτείνει στον θεραπευόμενο να βιώσει συγκεκριμένες αλλαγές στο πως αισθάνεται, σκέφτεται ή/και συμπεριφέρεται. Αυτές οι προτάσεις είναι οι, γνωστές σε όλους μας, υποβολές.
Η διαφορά στην ύπνωση είναι ότι ο πελάτης, σε κάποιο βαθμό, νοιώθει σαν να συμβαίνουν από μόνα τους. Οι υποβολές διαφέρουν, λοιπόν, από τις οδηγίες:
ΟΔΗΓΙΑ: «Σήκωσε το χέρι σου»
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ: Συνειδητά, αποφασίζουμε να σηκώσουμε το χέρι μας.
ΥΠΟΒΟΛΗ: «Το χέρι σου μπορεί να νοιώθει πιο ανάλαφρο και να αρχίσει να σηκώνεται..»
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜA: Ο πελάτης, νοιώθει το χέρι πιο ανάλαφρο κι αυτό αρχίζει σιγά-σιγά να σηκώνεται (νοιώθει, από κάποιο σημείο και μετά, σαν να συμβαίνει αυτόματα).
Όταν αρχίζει η εστίαση της προσοχής μειώνεται η περιφερειακή ικανότητα: είστε προσηλωμένοι σε αυτό που κάνετε και δίνετε λιγότερη σημασία στον περίγυρό σας.
Η λογική δέχεται να αφήσει για λίγο το αυστηρό μονοπώλιό της, δίνοντας έτσι το δικαίωμα να δεχτείτε κάποια θεραπευτική ιδέα που ίσως να απορρίπτατε γιατί θα σας φαινόταν μη-πραγματοποιήσιμη.
Αν, για παράδειγμα, σας έλεγα να πάψετε να πονάτε, θα σας φαινόταν παράλογο να πάψει ο πόνος από τη στιγμή που υπάρχει. Στην ύπνωση όμως, δεν θα είστε τόσο επικριτικοί και θα δεχτείτε να το δοκιμάσετε και με την καθοδηγηση μου να ανακαλύψετε άλλη μια δυνατότητα που δεν γνωρίζατε ότι είχατε. Συχνά, για να επιτευχθούν οι επιθυμητές αλλαγές ο θεραπευτής καθοδηγεί τη φαντασία σας σε γεγονότα και καταστάσεις που, αν συνέβαιναν στην πραγματικότητα, θα προκαλούσαν τις επιθυμητές αλλαγές. Άλλωστε, έρχεστε απλά σε επαφή με δυνατότητες που ανακαλύπτετε για πρώτη φορά και τις αξιοποιείτε για να πετύχετε τον στόχο σας.
Η ύπνωση προσφέρει επιλογές, ευελιξία και πρόσβαση σε προσωπικές δυνατότητες και την αξιοποίησή τους. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη διαχείριση των συμπτωμάτων (π.χ. μείωση του πόνου) ή διερευνητικά για τον εντοπισμό αιτιών και πιθανών λύσεων στο πρόβλημα. Αν και κατά τη διάρκεια της ύπνωσης αυτά τα δύο πάνε συχνά μαζί.
ΑΥΞΑΝΕΙ ΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ, ΔΕΝ ΤΟΝ ΑΦΑΙΡΕΙ!
Κάποιοι είναι ιδιαίτερα δεκτικοί στις υποβολές ενώ άλλοι ανταποκρίνονται σε αυτές με λιγότερη ευκολία. Οι περισσότεροι βρίσκονται σε μια μέση κατηγορία. Η εμπειρία της ύπνωσης επηρεάζεται και πολλές φορές εμποδίζεται από τις φοβίες και ανησυχίες που έχουμε λόγω της συχνής παραπληροφόρησης. Αντίθετα με αυτά που ίσως έχετε δει στην τηλεόραση, στον κινηματογράφο ή έχετε διαβάσει σε περιοδικά και σε βιβλία, όταν είστε σε ύπνωση έχετε πλήρη έλεγχο και δεν θα κάνετε κάτι που δεν θέλετε. Δεν θα μιλήσετε για πράγματα που δεν επιθυμείτε ούτε θα αποκαλύψετε προσωπικές πληροφορίες αν δεν το αποφασίσετε εσείς. Σαν τεχνική αυτοελέγχου, χρησιμοποιείται για να αυξήσετε τον έλεγχο των συναισθημάτων σας κι έτσι έχετε συνείδηση του τι συμβαίνει. Ακόμα αν ο θεραπευτής σας ξεχάσει και φύγει, είτε θα σας πάρει ο ύπνος είτε απλά θα βγείτε από την ύπνωση μόνοι σας μόλις το καταλάβετε
ΥΠΝΩΣΗ ΚΑΙ ΑΥΤΟΥΠΝΩΣΗ:
Πολλοί ειδικοί πιστεύουν ότι η ύπνωση είναι πάντα αυτούπνωση.
Εσείς οδηγείτε το αυτοκίνητο και ο θεραπευτής είναι ο συνοδηγός που προτείνει ποια κατεύθυνση να πάρετε για να φτάσετε στον προορισμό σας. Εσείς τελικά αποφασίζετε αν θα ακολουθήσετε την κατεύθυνση που προτείνει ο θεραπευτής και με ποιο ρυθμό θα φτάσετε εκεί. Η ύπνωση σας βοηθάει να βιώσετε πιο εύκολα τις υποβολές αλλά δεν σας πιέζει να το κάνετε. Άλλωστε, η ύπνωση, κατά πολλούς, δεν διαφέρει πολύ από άλλες καθημερινές εμπειρίες όπως το να χαθείτε σε ένα καλό βιβλίο, σε μια ονειροπόληση ή σε μια ενδιαφέρουσα συζήτηση.
Μια και αναφέρθηκε η αυτούπνωση, καλό είναι να ξέρετε ότι είναι θεμιτό (κατά τη γνώμη μου απαραίτητο) ο θεραπευόμενος να εκπαιδεύεται στην αυτούπνωση έτσι ώστε να συνεχίζει τη θεραπεία στο σπίτι και να μην εξαρτάται από τον θεραπευτή. Η αυτούπνωση μαθαίνεται σχετικά εύκολα (π.χ. ο θεραπευτής προσθέτει τη σχετική υποβολή) και ακολουθείται από την εξάσκηση.
Η ΥΠΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΑΠΟ ΜΟΝΗ ΤΗΣ:
Η ύπνωση δεν αποτελεί ξεχωριστή ή αυτόνομη θεραπευτική προσέγγιση όπως είναι η γνωσιακή – συμπεριφοριστική ψυχοθεραπεία. Είναι μια τεχνική. Επειδή είναι μια τεχνική κι όχι θεραπεία από μόνη της, πρέπει να χρησιμοποιείται από επιστήμονες υγείας (π.χ. ψυχολόγους, ψυχίατρους, οδοντίατρους, λογοθεραπευτές κ.τ.λ) και να χρησιμοποιείται μόνο στα πλαίσια της ειδικότητάς τους. Η ύπνωση είναι μια από τις πολλές τεχνικές που χρησιμοποιείται σε ένα θεραπευτικό πρόγραμμα. Χρησιμοποιείται στον έλεγχο του πόνου, στην κατάθλιψη, στις διαταραχές άγχους (π.χ. φοβίες, επεισόδια πανικού, μετατραυματική συνδρομή), στη διακοπή επιβλαβών συνηθειών, στις διατροφικές διαταραχές, στις ψυχοσεξουαλικές δυσλειτουργίες, στην ψυχοσωματική ιατρική και σε άλλα πολλά ψυχολογικά και ιατρικά προβλήματα.
Η ύπνωση δεν είναι όμως πανάκεια και δεν είναι για όλους και για όλα. Ένας ειδικός που έχει εκπαιδευτεί στη χρήση και στους περιορισμούς της ύπνωσης, θα προτείνει τι είναι καλύτερο για εσάς.
Πηγή https://www.hypnosis.gr/