Μερικοί από τους πιο κοινούς παράγοντες που κρατούν τους ανθρώπους δέσμιους της φοβίας δέσμευσης είναι οι εξής :
- Φόβος απόρριψης στην πιθανότητα να αποκαλυφθεί ο πραγματικός τους εαυτός σε όποιον άλλον.
- Αποφυγή του συναισθήματος απογοήτευσης που θα προκληθεί από την συνειδητοποίηση ότι η αρχική γεμάτη ενθουσιασμό περίοδος γνωριμίας έχει αναπόφευκτα και τέλος.
- Άρνηση να έρθουν αντιμέτωποι με απαιτήσεις και προσδοκίες καθώς δεν είναι βέβαιοι ότι μπορούν να τις καλύψουν.
- Μη-επεξεργασία από τραύμα της παιδικής ηλικίας από την πατρική οικογένεια όπου η σχέση των γονέων τους αποτελούσε επώδυνο βίωμα και δεν θέλουν επουδενεί να επαναλάβουν τη διαδικασία στην ενήλικη ζωή τους.
- Μη-ανάρρωση από ενήλικη σχέση από την οποία πληγώθηκαν και μηδενική πίστη στο ότι μπορεί να μην επαναληφθεί.
- Φόβος απώλειας της ελευθερίας τους μια για πάντα.
Θα ήθελα να αναφερθώ σε έναν άνδρα ο οποίος ήταν μια σοβαρή περίπτωση δεσμευσοφοβικού που όμως κατάφερε να βγει πραγματικά από αυτή την κατάσταση. Και θεωρώ καλύτερο να παραθέσω τα λόγια του ιδίου.
«Χρόνια πριν, όταν είχα φόβο δέσμευσης, ποτέ δεν το παραδεχόμουν στον εαυτό μου ή σε κάποιον άλλον. Η ιστορία που έλεγα ήταν ότι ήθελα μια μέρα να βρω κι εγώ «το λιμάνι μου» αλλά δεν είχα ακόμα συναντήσει τη σωστή γυναίκα. Ανακύκλωνα την κατάσταση σε μια μεγάλη σειρά σχέσεων, και καμία από αυτές δεν σοβάρευε. Έλεγα στον εαυτό μου και οποιονδήποτε με άκουγε, ότι απολάμβανα την εργένικη ζωή – ως ελεύθερος άνθρωπος. Και ήταν αλήθεια ότι η περίοδος ενθουσιασμού κάθε φορά με κάθε γυναίκα που γνώριζα, με συνέπαιρνε. Αλλά μετά από μερικούς μήνες, αυτή η ένταση χανόταν και πάλι έφευγα για να αναζητήσω μια νέα σχέση. Παρ` όλο που εγώ έβαζα τέλος στις σχέσεις κάθε φορά, πάντα κατέληγα ένοιωθα μόνος και αρκετά απογοητευμένος.
Εν τέλει, η έντονη απογοήτευση που ένοιωσα αρκετές φορές, με οδήγησε στη ψυχοθεραπεία. Ήταν το καλύτερο πράγμα που προσέφερα ποτέ στον εαυτό μου. Ανακάλυψα ότι υπήρχε μια άλλη μου πλευρά που μπορούσε να διακρίνει ξεκάθαρα ότι το να πηγαίνω από την μία σχέση στην άλλη, ήταν κάτι κενό και βαρετό. Με τον καιρό, αυτές οι δύο μου πλευρές, το φοβικό μου κομμάτι και το γενναίο μου κομμάτι, συμφιλιώθηκαν. Και έχω βαθιά ευγνωμοσύνη για την θεραπεύτρια μου που δούλεψε μαζί μου για μήνες τόσο ώστε να είμαι έτοιμος να δεσμευτώ, όταν γνώρισα την Μάρα.
Καθώς προχωρούσε η σχέση αυτή, κατάλαβα ότι μερικές από τις παλιότερες πεποιθήσεις μου ήταν λάθος. Έβλεπα ότι είχα βγει με έναν μεγάλο αριθμό καταπληκτικών γυναικών, πολλές εκ των οποίων θα μπορούσαν να ήταν μακροχρόνιες επιτυχημένες σχέσεις για μένα, αν εγώ ήμουν έτοιμος. Άρχισα να βρίσκω λάθη μου σε κάθε μία από αυτές τις σχέσεις, πεποιθήσεις που άλλοτε δικαιολογούσαν την αποφυγή μου να δεσμευτώ περισσότερο. Αυτό που συνέβαινε ήταν ότι πάθαινα πανικό στην πιθανότητα να δει κάποιος τον πραγματικό μου εαυτό, κάτι που τώρα πια αντιλαμβάνομαι ότι είναι προϋπόθεση για μια ουσιώδη σχέση.
Σκεφτόμουν ότι η δέσμευση απαιτούσε πολλά και θεωρούσα ότι δεν άξιζε τον κόπο. Έμαθα ότι πρέπει να γίνουν θυσίες, να συζητηθούν με την Μάρα οι διαφωνίες μας, ότι θα υπάρχουν στιγμές που θα νοιώσω δυστυχής όταν με απογοητεύει ο τρόπος της, αλλά και ένοχος όταν την πληγώνω χωρίς να είναι αυτή η πρόθεσή μου. Αλλά τώρα ξέρω πόσο πολύ αξίζει όλος αυτός ο κόπος. Η Μάρα σέβεται την επιθυμία μου για ελευθερία και καταφέραμε να συμφωνήσουμε σε κάποια σημεία τα οποία μας επιτρέπουν να νοιώσουμε ασφαλείς στην σχέση μας. Εκτός της μονογαμικότητας και της συνεχούς εκδήλωσης σεβασμού και ενδιαφέροντος του ενός προς τον άλλον, ο καθένας μας έχει αρκετό χώρο για να είναι ο εαυτός του. Έχουμε και οι δύο υποσχεθεί να προσπαθούμε να μην δημιουργούμε απαιτήσεις και προσδοκίες ο ένας στον άλλον.
Σε αυτή την σχέση που μπορώ να αποκαλώ «δεσμό», ωρίμασα πολύ. Μπόρεσα να δω τον εαυτό μου καθαρά. Σήμερα, δεν χάνω το χρόνο μου σε στιγμές πόθου και στιγμές μοναξιάς. Πλέον δεν θεωρώ τον εαυτό μου εύθραυστο, δηλαδή ως ένας άνδρας που δεν αντέχει τον πόνο. Σίγουρα υπάρχει πόνος σε έναν δεσμό, και δεν τον αντέχω, μαθαίνω από αυτόν και αναρρώνω ταχέως. Έχω φθάσει στο σημείο να πιστεύω ότι αν δεν γίνει το δικό μου, μπορώ να βγω γρήγορα από την απογοήτευση. Μερικές φορές, εκπλήσσομαι με τον εαυτό μου και πόσο μακριά έχω φύγει από τον δεσμευσοφοβικό άνδρα που ήμουν. Έχω εξελιχθεί σε γενναίο πρεσβευτή του δεσμού. Και είναι ότι καλύτερο!»
Συνειδητοποίησε λοιπόν ότι ο ρομαντισμός του σχετικά με την μακραίωνη διάρκεια του αρχικού, γεμάτο ενθουσιασμό, σταδίου μιας σχέσης είναι μια ανώριμη ιδέα. Όλοι πρέπει εν τέλει να αφήσουν τον κήπο της Εδέμ για να βρουν την ώριμη αγάπη. Αλλά η σημαντικότερη παράμετρος της αλλαγής του ήταν η απαλλαγή του από την ανάγκη να επιβεβαιώσει την πεποίθησή του ότι αν δεσμευόταν σε μια μακροχρόνια σχέση, θα έχανε την ελευθερία του μια για πάντα. Τώρα ξέρει ότι μπορεί να έχει την ελευθερία του και την οικειότητα επίσης.
Τί λέτε….; Μήπως είναι ο νικητήριος συνδυασμός για όλους μας ;
