Τα εξωσώματα στην κύηση
Η σύγχρονη εμβρυομητρική ιατρική εξελίσσεται και βιοδείκτες που θα μπορούσαν να κάνουν πρόβλεψη για διάφορες παθήσεις νωρίς στην εγκυμοσύνη είναι το ζητούμενο πολλών ερευνών. Παρά όμως τη συνεχή έρευνα, δεν υπάρχουν κατάλληλοι βιοδείκτες ώστε να γίνεται διάγνωση μιας νόσου της κύησης εγκαίρως, ώστε να χορηγείται η κατάλληλη θεραπεία και υποστήριξη, αλλά και να ελέγχεται η απόκριση του ασθενούς στη θεραπεία.
Την τελευταία πενταετία μελετούνται τα εξωσώματα ως βιοδείκτες στην εγκυμοσύνη διότι θεωρείται πως παίζουν καίριο ρόλο στη φυσιολογία και την παθοφυσιολογία της κύησης (προ-εκλαμψία, προβλήματα ωρίμανσης πλακούντα, διαβήτη κύησης, κ.α.,).
Σχετικά πρόσφατα άρχισε να καθίσταται σημαντικός ο ρόλος των εξωσωμάτων στον προγεννητικό έλεγχο. Αν επιτευχθεί η διαλεύκανση του ρόλου τους σε αυτές τις καταστάσεις θα προωθήσει την εξατομικευμένη ιατρική (personalized medicine).
Σε προ-συμπτωματικές γυναίκες, οι οποίες στη συνέχεια ανέπτυξαν προ-εκλαμψία, η συγκέντρωση εξωσωμάτων που προέρχονται από τον πλακούντα στο μητρικό πλάσμα, ήταν σημαντικά μεγαλύτερη από εκείνη που παρατηρήθηκε στους μάρτυρες, καθ’ όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Συνολικά, πάνω από 300 εξωσωματικής προέλευσης microRNAs ταυτοποιήθηκαν κατά την κύηση.
Ένα από τα κυριότερα αίτια νοσηρότητας κατά την κύηση είναι και οι αυξημένες αντιστάσεις στην ροή του αίματος από τα μητριαία αγγεία της μήτρας προς τον πλακούντα. Η μητροπλακουντιακή κυκλοφορία παίζει σπουδαίο ρόλο για την καλή λειτουργία τόσο του πλακούντα, αλλά και για την μη παρουσία διαφόρων παθολογικών καταστάσεων στη μητέρα, όπως η προ-εκλαμψία.
Σε έρευνα που διεξήχθη πρόσφατα, απομονώθηκαν εξωσώματα στο πλάσμα της εγκύου και βρέθηκε ότι ήταν βιολογικά ενεργά. Παρατηρήθηκε επίσης ότι είχαν ιδιαίτερη ικανότητα να αυξάνουν την ενδοθηλιακή κυτταρική μετανάστευση in vitro. Η βιοδραστικότητα των εξωσωμάτων ήταν μεγαλύτερη κατά το πρώτο τρίμηνο και σταδιακά μειώθηκε με την πρόοδο της ηλικίας κύησης . Σημαντικό είναι να διευκρινιστεί ο ρόλος των εξωσωμάτων που προέρχονται από τα κύτταρα του πλακούντα στη ρύθμιση των μητρικών και / ή εμβρυϊκών αγγειακών ροών, τόσο σε φυσιολογικές όσο και παθολογικές εγκυμοσύνες και είναι δελεαστικό να υποθέσουμε ότι τα εξωσώματα που απελευθερώνονται από τον συγκυττιοτροφοβλάστη μπορεί να συμβάλλουν στη μητρική αγγειακή προσαρμογή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Πρόσφατα διαπιστώθηκε ότι εξωσώματα της μητρικής κυκλοφορίας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης που προέρχονταν από τον πλακούντα, συνέβαλλαν στην επικοινωνία (crosstalk) μεταξύ της μητέρας και του εμβρύου. Αυτά τα εξωκυττάρια κυστίδια φαίνεται ότι συμμετέχουν στην ανοσολογική ανταπόκριση κατά την εγκυμοσύνη, και παίζουν σημαντικό ρόλο σε ασθένειες και παθολογικές καταστάσεις, όπως η προ-εκλαμψία.
ΠΗΓΗ:
Terrasini, N., & Lionetti, V. (2017). Exosomes in critical illness. Critical care medicine, 45(6), 1054-1060.
Young, B. C., Levine, R. J., & Karumanchi, S. A. (2010). Pathogenesis of preeclampsia. Annual Review of Pathology: Mechanisms of Disease, 5, 173-192.
Salomon, C., Torres, M. J., Kobayashi, M., Scholz-Romero, K., Sobrevia, L., Dobierzewska, A., … & Rice, G. E. (2014). A gestational profile of placental exosomes in maternal plasma and their effects on endothelial cell migration. PloS one, 9(6), e98667.
