Δεδομένο: Ζούμε σε μια από τις πιο ηλιόλουστες χώρες του κόσμου
Δεδομένο: Μισός και πλέον του πληθυσμού που κατοικεί στη χώρα μας έχει ανεπάρκεια βιατμίνης D.
Αναρωτιέστε πώς σχετίζονται αυτά τα δυο και τι σχέση μπορεί να έχουν με την πρόληψη συγκεκριμένων τύπων καρκίνου;
Τι είναι η βιταμίνη D;
Η βιταμίνη D είναι μια λιποδιαλυτή προορμόνη, την οποία το σώμα μας χρησιμοποιεί για να παράξει ορμόνες. Η βιταμίνη D βοηθά το σώμα να χρησιμοποιήσει το ασβέστιο και το φώσφορο, έτσι ώστε να κάνει δυνατά οστά και δόντια. Η έκθεση μεγάλης επιφάνειας του δέρματος στον ήλιο είναι ο τρόπος με τον οποίο συντίθεται στο σώμα μας η βιταμίνη D, ενώ η πρόσληψη βιταμίνης D μέσω της διατροφής, είναι εφικτή μεν αλλά από πολύ περιορισμένη ομάδα τροφίμων (πχ. μουρουνέλαιο, αυγά, λιπαρά ψάρια), αλλά και από ειδικά διατροφικά συμπληρώματα*.
Η ανεπάρκεια βιταμίνης D μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία και να προκαλέσει αποδυνάμωση των οστών, κατάσταση που ονομάζεται ραχίτιδα στα παιδιά και οστεομαλακία στους ενήλικες.
Δύο σημαντικές μορφές βιταμίνης D που είναι σημαντικές για τον άνθρωπο είναι η βιταμίνη D2 ή η εργοκαλσιφερόλη και η βιταμίνη D3 ή η χολοκαλσιφερόλη.
Η βιταμίνη D3 παράγεται από τον οργανισμό μας όταν το δέρμα εκτίθεται στην υπεριώδη ακτινοβολία στο ηλιακό φως. Και οι δύο μορφές μετατρέπονται σε 25-υδροξυβιταμίνη D (25 OH D3) στο ήπαρ. Στη συνέχεια, στα νεφρά μετατρέπται σε καλσιτριόλη, την ενεργό μορφή βιταμίνης D στο σώμα. Η πιο ακριβής μέθοδος για την αξιολόγηση της κατάστασης της βιταμίνης D ενός ατόμου είναι η μέτρηση του επιπέδου της 25-OH D3 στο αίμα.
Ποια είναι η σχέση της βιταμίνης D με την πρόληψη του καρκίνου;
Η έρευνα σχετικά με τα οφέλη της βιταμίνης D για τον οργανισμό μας, εξελίσσεται ραγδαία, τα τελευταία χρόνια. Μέσω πειραμάτων έχει ήδη δειχθεί συσχέτιση της ανεπάρκειας της βιταμίνης D με συγκεκριμένους τύπους καρκίνου, όπως ο καρκίνος του μαστού, ο καρκίνος του προστάτη, ο καρκίνος του παχέος εντέρου και του παγκρέατος.
Ο μηχανισμός της πρόληψης έγκειται στο γεγονός ότι η βιταμίνη D εμποδίζει την εμφάνιση και την ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων, ενώ επιδρά θετικά στη μείωση των καρκινικών κυττάρων και στη γένεση νέων αιμοφόρων αγγείων. Παρόλα αυτά, υπάρχει η ανάγκη για περαιτέρω έρευνα προκειμένου να ανιχνευθεί με ακρίβεια η επίδραση της βιταμίνης D στην εμφάνιση κακοήθειας.
Πώς διατηρούμε επαρκή επίπεδα βιταμίνης D;
Δεδομένου του εύρους που έχει η ανεπάρκεια βιταμίνης D στον πληθυσμό της Ελλάδας, είναι αρκετά σημαντικό να ελέγξετε, αν δεν το έχετε ήδη κάνει, τα επίπεδα της 25 OHD3 στον οργανισμό σας (η εξέταση συνταγογραφείται).
Έλλειψη και ανεπάρκεια βιταμίνης D παρατηρείται το ίδιο συχνά και στα παιδιά, οπότε συζητείστε με τον παιδίατρό σας τον έλεγχο της 25 OHD3 και στα παιδιά σας. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί έλλειψη ή ανεπάρκεια βιταμίνης D, είναι πολύ πιθανό ο επαγγελματίας υγείας που σας παρακολουθεί, να προτείνει κάποιο συμπλήρωμα.
Παράλληλα, όλο το χρόνο, προσπαθείστε να εκτίθεστε στον ήλιο, για λίγη ώρα (5-30′), ιδιαίτερα κατά τις ώρες που η υπεριώδης ακτινοβολία είναι αυξημένη (10π.μ.-15 π.μ.).
*Αν λαμβάνετε διατροφικά συμπληρώματα για την αύξηση της βιατμίνης D, ακολουθήστε με προσοχή τις οδηγίες του επαγγελματία υγείας, καθώς η υπερβολική πρόσληψη βιταμίνης D, όπως και κάθε άλλης ουσίας, μπορεί να προκαλέσει τοξικότητα στον οργανισμό και συνεπακόλουθα ανεπιθύμητα αποτελέσματα. Η πιθανότητα τοξικότητας από βιταμίνη D δεν εμφανίζεται όταν αποκτάτε τη βιταμίνη μέσω της έκθεσης στον ήλιο, ή μέσω της διατροφής. Ωστόσο, η αυξημένη ηλιακή έκθεση με στόχο την αύξηση των επιπέδων της βιταμίνης D, σχετίζεται με αύξηση της πιθανότητας για καρκίνο του δέρματος.
Θέλετε να μάθετε περισσότερα; Vitamin D and Cancer Prevention, Meta-analysis of observational studies of serum 25-hydroxyvitamin D levels and colorectal, breast and prostate cancer and colorectal adenoma
