Τα μαιευτήρια και τα νοσοκομεία και στην Ελλάδα υποχρεούνται να έχουν την έγγραφη συναίνεση της μητέρας, για να χορηγηθεί υποκατάστατο μητρικού γάλακτος στα νεογνά τους.
Η Κοινή Υπουργική Απόφαση του 2017 καθιέρωσε πως , ο/η παιδίατρος ή η μαία έχουν την ευθύνη να ζητήσουν την υπογραφή ειδικής φόρμας από τη μητέρα, αφού πρώτα την ενημερώσουν για τα οφέλη του μητρικού θηλασμού και τους κινδύνους της σίτισης των νεογέννητων με γάλα “φόρμουλα”, ή να αναφέρουν αποδεκτό ιατρικό λόγο όπου συνίσταται τη σίτιση με μπουκάλι.
Σαν αποδεκτοί ιατρικοί λόγοι σημειώνονται
- η σοβαρή νεογνική υπογλυκαιμία,
- η διαταραχή του μεταβολισμού,
- η σημαντική αφυδάτωση,
- η σοβαρή ασθένεια της μητέρας,
- η λήψη φαρμάκων της μητέρας.
Δεν είναι σαφές κατά πόσο γίνεται όντως διεξοδική ενημέρωση στις μητέρες και σύσταση να θηλάσουν αποκλειστικά πριν υπογράψουν το έντυπο συναίνεσης, σίγουρα όμως η καθιέρωση της γραπτής συναίνεσης είναι ένα θετικό βήμα για την υποστήριξη του θηλασμού.
Συγκροτεί επίσης μια ελάχιστη δικλίδα περιορισμού στο επιθετικό μάρκετινγκ των εταιριών υποκατάστατων μητρικού γάλακτος, και τα θετικά αποτελέσματα αναμένεται να αποτυπωθούν σε μελλοντικές μετρήσεις της συχνότητας των μητέρων που θηλάζουν.
Σε συγκριτικές μελέτες για την Ελλάδα, φαίνεται ότι το απογοητευτικό 8% αποκλειστικού θηλασμού μέχρι τον 5ο μήνα του βρέφους του 2007 βελτιώθηκε το 2017 σε 18%.
Ας κοιτάξουμε την ιστορία της προώθησης του θηλασμού στη χώρα μας, για να θυμηθούμε πως χρειάστηκαν πολλά βήματα και συγκεκριμένες πολιτικές για να επιτευχθεί αυτή η όχι μηδαμινή βελτίωση της συχνότητας του θηλασμού την τελευταία δεκαετία .
Η UNICEF και ο ΠΟΥ ξεκίνησαν το 1991, την πρωτοβουλία για «Νοσοκομεία φιλικά για τα βρέφη», με απώτερο στόχο να αυξηθούν τα ποσοστά του θηλασμού.
Για να απονεμηθεί σε κάποιο νοσοκομείο ο τίτλος, θα πρέπει να εφαρμόζει «πολιτική Μητρικού Θηλασμού», και τα δέκα βήματα για την υποστήριξη του θηλασμού.
Στην Ελλάδα ορίσθηκε η 1η Εθνική Επιτροπή ΜΘ το 1993, και η 2η το 2005. Ορίσθηκαν αρχικά, Υπεύθυνοι ΜΘ σε κάθε νοσοκομείο-μαιευτήριο,( με στόχους την εκπόνηση πολιτικής ΜΘ, και την δημιουργία Επιτροπών ΜΘ αντίστοιχα, την εκπαίδευση όλου του προσωπικού στον ΜΘ ώστε να εφαρμοσθούν οι οδηγίες των ΠΟΥ, UNICEF και να αυξηθούν τα ποσοστά του Θηλασμού.
Έγιναν Φιλικά προς τα Βρέφη 3 δημόσια νοσοκομεία- μαιευτήρια και 1 ιδιωτικό μαιευτήριο.
Το 2007 το Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού σε συνεργασία με την Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας διενήργησε την πρώτη «Εθνική Μελέτη για την εκτίμηση της
συχνότητας και των κύριων προσδιοριστικών παραγόντων του Μητρικού Θηλασμού στην Ελλάδα.
συχνότητας και των κύριων προσδιοριστικών παραγόντων του Μητρικού Θηλασμού στην Ελλάδα.
Το 2013 εγκρίθηκε πρόγραμμα ΕΣΠΑ για την προαγωγή του ΜΘ με την ονομασία «Αλκυόνη».
Ψηφίσθηκαν από τα Υπουργεία Υγείας & Εργασίας το 2008,το 2011 και το 2014 αντίστοιχα Νόμοι για την «Ειδική Παροχή Προστασίας Μητρότητας», την «Προστασία από απόλυση λόγω μητρότητας» και την «Προαγωγή Μητρικού Θηλασμού».
Το 2017 πραγματοποιήθηκε η δεύτερη Εθνική Μελέτη, με σκοπό την αποτύπωση της διαχρονικής εξέλιξης της συχνότητας και των κύριων προσδιοριστικών παραγόντων του Μητρικού Θηλασμού στην Ελλάδα. Με την Κοινή Υπουργική Απόφαση του 2017 καθιερώθηκε η έγγραφη συναίνεση της μητέρας για τη χορήγηση υποκατάστατου μητρικού γάλακτος στα νεογνά εντός των νοσοκομείων και μαιευτηρίων.
Δημοσιεύθηκε επίσης Νέο Βιβλιάριο Υγείας του παιδιού, νέες Κατευθυντήριες οδηγίες για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας Παιδιών 0 έως 18 ετών και νέες Διατροφικές συστάσεις για γενικό πληθυσμό και ειδικές πληθυσμιακές ομάδες.
Αν ακόμα μας φαίνεται εξαιρετικά χαμηλό ποσοστό μητέρων που επιλέγουν να θηλάσουν αποκλειστικά, σημαίνει απλά πως μπορούν ακόμα να γίνουν πολλά για την υποστήριξη και την προώθηση του φυσικού τρόπου σίτισης των μωρών μας. Ακόμα και το ίδιο το έντυπο συναίνεσης θα μπορούσε ίσως να βελτιωθεί, αναγράφοντας ρητά τα οφέλη και τους κινδύνους, κατά το βόρειο/ευρωπαϊκό ή το αμερικάνικο και αγγλικό πρότυπο αντί να αρκείται στη βεβαίωση από την ίδια τη μητέρα πως ενημερώθηκε επαρκώς από το ιατρικό προσωπικό.
Το 2020 ακόμα, έθεσε νέες προκλήσεις στην υποστήριξη του φυσικού τοκετού και του θηλασμού.
Μαθαίνοντας όμως να ζούμε με την πανδημία θα πρέπει να ξαναπιάσουμε το νήμα των προσπαθειών που έγιναν όλα τα προηγούμενα χρόνια και να συνεχίσουμε να βελτιώνουμε τις εμπειρίες τοκετού και θηλασμού για όλες τις γυναίκες και τα νεογνά.