Το ερώτημα που πολλές φορές τίθεται από τις νέες μητέρες αφορά στην ευκολία που προσφέρει η φόρμουλα στην σίτιση του νεογνού σε σχέση με τον θηλασμό και αν μια μητέρα πρέπει να νιώθει ανώτερη ή κατώτερη ανάλογα με την επιλογή της. Αλήθεια ποια μητέρα δεν αγαπά πάνω από όλα και όλους το παιδί της;
Αυτό όμως που θα έπρεπε να είναι στην πρώτη γραμμή συζήτησής είναι ποια τα συστατικά που εμπεριέχονται στην φόρμουλα και ποια στο μητρικό γάλα. Κανείς θα τοποθετηθεί και θα πει ότι το γάλα που φτιάχνεται από την αγελάδα προορίζεται για το δικό της παιδάκι –το μοσχαράκι – και ότι το μητρικό είναι το ιδανικό και φυσικό για το δικό μας Μωρό.
Τι γίνεται όταν μια μητέρα, όμως, δυσκολεύεται να θηλάσει ή ακόμα έχει και άρνηση να μπει στην διαδικασία αυτή; Εγώ η ίδια μεγάλωσα με φόρμουλα και η μητέρα μου δυσκολεύτηκε και στα τρία της παιδιά… Εκτός από τη ψυχολογική υποστήριξη που οφείλουμε να δίνουμε σε όλες τις μητέρες που πράττουν το καλύτερο για το μωρό τους – είτε θηλάζουν είτε όχι- θα πρέπει να ενημερωθούμε και για τα συστατικά του μητρικού γάλατος και της φόρμουλας, αντίστοιχα. Είναι σημαντικές πληροφορίες που πρέπει να γνωρίζουμε – είναι επιστήμη, βιολογία και υγειονομική περίθαλψη, όλα σε ένα. Επίσης, είναι πολύ σημαντικές πληροφορίες για όσους έχουν τη δυνατότητα της επιλογής. Μέσω τις πληροφόρησης έρχεται η γνώση και αυτό σας δίνει δύναμη στις επιλογές σας.
Ας ξεκινήσουμε, λοιπόν, να δούμε σύμφωνα με το πανεπιστήμιο του Ντάγκλας τα συστατικά που αποτελούν την διατροφή του μωρού μας:
Κύρια συστατικά αγελαδινού γάλατος
Νερό
Υδατάνθρακες: Λακτόζη, μαλτοδεξτρίνη καλαμποκιού
Πρωτεΐνη: μερικώς υδρολυμένη, συμπύκνωμα πρωτεΐνης ορού γάλακτος (από αγελαδινό γάλα)
Λίπη:Παλμολεϊνικό, σογιέλαιο λάδι καρύδας καρδαμέλαιο (ή ηλιέλαιο)
Ορυκτά: κάλιο, χλωριούχο κιτρικό κάλιο, φωσφορικό ασβέστιο, φωσφορικό νάτριο, χλωριούχο μαγνήσιο, θειικός σίδηρος, θειικός ψευδάργυρος, χλωριούχο νάτριο, θειικό κάλιο, θειικό χαλκό, ιωδιούχο κάλιο, θειικό μαγγάνιο
Βιταμίνες: ασκορβικό νάτριο, ινοσιτόλη, διτρυγική χολίνη, αλφα-τοκοφερόλη, νιασιναμίδη, παντοθενικό ασβέστιο, ριβοφλαβίνη, οξική βιταμίνη Α, πυριδοξίνη υδροχλωρική, θειαμίνη μονονιτρική, φολικό οξύ, φυλλοκινόνη, βιοτίνη, Βιταμίνη D3, Βιταμίνη Β12
Ένζυμα: θρυψίνη
Αμινοξέα: Ταυρίνη, L-καρνιτίνη (συνδυασμός δύο διαφορετικών αμινοξέων)
Νουκλεοτίδια: κυτιδίνη 5-μονοφωσφορική, ουριδίνη δινάτριο 5-μονοφωσφορική, αδενοσίνη 5-μονοφωσφορική, γουανοσίνη δινάτριο 5-μονοφωσφορική, λεκιθίνη σόγιας (ένας γαλακτοποιητής)
Κατά την επιλογή φόρμουλας για το μωρό σας, βεβαιωθείτε ότι έχετε διαβάσει τις ετικέτες και επιλέξτε την φόρμουλα με την χαμηλότερη περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη. Μια πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι οι περισσότερες φόρμουλες περιέχουν υψηλότερα από τα επιτρεπτά όρια πρωτείνης, γεγονός που μπορεί να δίνει μια εξήγηση της σύνδεσης του βρεφικού γάλακτος και της παιδικής παχυσαρκίας.
Κύρια Συστατικά μητρικού γάλατος
Ακολουθεί μια λίστα από τα συστατικά που μπορούν να βρεθούν στο μητρικό γάλα.
Νερό
Υδατάνθρακες (πηγή ενέργειας):λακτόζη, oλιγοσακχαρίτες (βλέπε παρακάτω)
Καρβοξυλικό οξύ: γαλακτικό οξύ, αλφα υδροξικό οξύ
Πρωτεΐνες (οικοδόμηση των μυών και των οστών):πρωτεΐνη ορού γάλακτος, άλφα-λακταλβουμίνη, HAMLET (ανθρώπινη άλφα-λακταλβουμίνη δράση κατά των καρκινικών κυττάρων), λακτοφερίνη, πολλοί αντιμικροβιακοί παράγοντες (βλέπε παρακάτω), καζεΐνη , αλβουμίνη ορού
Μη-πρωτεϊνούχα (nitrogen’s): κρεατίνη, κρεατινίνη, oυρία, oυρικό οξύ, πεπτίδια (βλέπε παρακάτω)
Αμινοξέα (τα δομικά στοιχεία των πρωτεϊνών):αλανίνη, αργινίνη, ασπαρτίνη, γλυκίνη, κυστίνη, γλουταμινικό οξύ, ιστιδίνη, ισολευκίνη, λευκίνη, λυσίνη, μεθειονίνη, φαινυλαλανίνη, προλίνη, σερίνη, ταυρίνη, θυρονίνη, τρυπτοφάνη, τυροσίνη, βαλίνη, καρνιτίνη (ένωση αμινοξέος αναγκαίο ωστέ να γίνει χρήση των λιπαρών οξέων ως πηγή ενέργειας)
Νουκλεοτίδια (χημικές ενώσεις που είναι οι δομικές μονάδες του RNA και DNA):
5′-μονοφωσφορική αδενοσίνη (5 “-ΑΜΡ), 3 ‘: 5′-κυκλική μονοφωσφορική αδενοσίνη (3′: 5′-κυκλικής ΑΜΡ), 5′-μονοφωσφορική κυτιδίνη (5′-CMP), διφωσφορική κυτιδίνη χολίνη (CDP χολίνη), γουανοσίνη διφωσφορική (UDP), γουανοσίνη διφωσφορική – μαννόζη , 3′-μονοφωσφορική ουριδίνη (3′-UMP), 5′-μονοφωσφορική ουριδίνη ( 5’-UMP), διφωσφορική ουριδίνη (UDP), διφωσφορική ουριδίνη εξόζης (UDPH), διφωσφορική ουριδίνη-Ν-ακετυλο-εξοζαμίνη (UDPAH), πολλά περισσότερα νέα νουκλεοτίδια του τύπου UDP
Λίπη: τριγλυκερίδια, μακράς αλυσίδας πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, εικοσιδυοεξανοικό οξύ (DHA) (σημαντικό για την ανάπτυξη του εγκεφάλου), αραχιδονικό οξύ (AHA) (σημαντικό για την ανάπτυξη του εγκεφάλου), λινελαϊκό οξύ Άλφα-λινολενικό οξύ (ALA), εικοσιπεντανοϊκό οξύ (EPA), συζευγμένο λινολεϊκό οξύ
Μονοακόρεστα λιπαρά οξέα: ελαϊκό οξύ, παλμιτελαϊκό οξύ
Κορεσμένα λιπαρά οξέα: στεατικό, παλμιτικό οξύ, λαυρικό οξύ, μυριστικό οξύ, φωσφολιπίδια, φωσφατιδυλχολίνη, φωσφατιδυλαιθανολαμίνη, φοοσφατιδυλινοσιτόλη, λυσοφωσφατιδυλοχολίνη, λυσοφωσφατιδυλαιθανολαμίνη, πλασμαλογόνα
Σφιγγολιπίδια: σφιγγομυελίνη, γαγγλιοζίτες GM 1, GΜ , GΜ3, γλυκοσυλοκεραμίδιο, γλυκοσφιγγολιπίδια, γαλακτοζυλκεραμίδιο, λακτοζυλοκεραμίδη, σφαιροτριαοζυλοκεραμίδιο (GB3), γλοβοσίδιο (GB4)
-Στερόλες:σκουαλένιο, λανοστερόλη, διμεθυλστερόλη, μεθοστερόλη, λαθοστερόλη, δεσμοστερόλη, χοληστερίνη, στίγμα-και καμπεστερόλη, σιτοστερόλη, μεταβολίτες της βιταμίνης D, στεροειδείς ορμόνες
Βιταμίνες: βιταμίνη Α, βήτα καροτίνη, βιταμίνη Β6, βιταμίνη Β8 (ινοσιτόλη), βιταμίνη Β12, βιταμίνη C, βιταμίνη D, βιταμίνη Ε, α-τοκοφερόλη, βιταμίνη Κ, θειαμίνη, ριβοφλαβίνη, νιασίνη, φολικό οξύ, παντοθενικό οξύ, βιοτίνη
Ορυκτά: ασβέστιο, νάτριο, κάλιο, σίδηρος, ψευδάργυρος, χλώριο, φώσφορο, μαγνήσιο, μαγγάνιο, χαλκός, ιώδιο, σελήνιο, χολίνη
Μετάλλα: μολυβδαινίο (βασικό στοιχείο σε πολλά ένζυμα)
Αυξητικοί Παράγοντες (ενισχύση στην ωρίμανση του εντέρου)
Κυτοκίνες: ιντερλευκίνη-1β (IL-1β), IL -2, IL-4, IL-6, IL-8, IL-10, (G-CSF), (M-CSF), (PDGF), αυξητικος παράγοντας αγγειακού ενδοθηλίου(VEGF), ανάπτυξη ηπατοκυττάρων παράγοντας -α (HGF-α), Ιντερφερόνη-γ, αυξητικός παράγοντας επιθηλίου, αυξητικός παράγοντας-α TGF-α, TGF β1, TGF-β2, αυξητικός παράγοντας ινσουλίνης (IGF- Ι), επίσης γνωστή ως σωματομεδίνη C, αυξητικός παράγοντας ινσουλίνης II, παράγοντας ανάπτυξης νεύρων (NGF), ερυθροποιητίνη
Πεπτίδια (συνδυασμούς αμινοξέων): ΗΜGF I (ανθρώπινος παράγοντας ανάπτυξης), ΗΜGF II, ΗΜGF III, χολοκυστοκινίνη (CCK), β-ενδορφινες, παραθυρορμόνη (ΡΤΗ), ορμόνη παραθυρεοειδούς πεπτιδίου (PTHrP), β-αμυντίνη-1, καλσιτονίνη, γαστρίνη, μοτιλίνη, μπομπεσίνη (γαστρικό πεπτίδιο επίσης γνωστή ως νευρομεδίνη Β), σωματοστατίνη
Ορμόνες (χημικοί αγγελιοφόροι που μεταφέρουν τα σήματα από το ένα κύτταρο ή ομάδα κυττάρων, για ένα άλλο μέσω του αίματος): κορτιζόλη, τριιωδοθυρονίνη (Τ3), θυροξίνη (Τ4), ορμόνη διέγερσης του θυρεοειδούς (TSH), επίσης γνωστή ως θυρεοτροπίνη, ορμόνη απελευθέρωσης του θυρεοειδούς (TRH), προλακτίνη, ωκυτοκίνη, ινσουλίνη, θρομβοποιητίνη, γοναδοτροπίνη (GnRH), GRH, λεπτίνη (βοηθά στην πρόσληψη τροφής), γκρελίνη (βοηθά στην ρύθμιση της πρόσληψης τροφής), αδιπονεκτίνη, αναστολέας της γαλουχίας (FIL), εικοσανοειδή, προσταγλανδίνες (ενζυμικά προέρχονται από λιπαρά οξέα), PG-E1, PG-E2, PG-F2, λευκοτριένια, θρομβοξάνες, προστακυκλίνες
Ένζυμα (καταλύτες που υποστηρίζουν χημικές αντιδράσεις στο σώμα): αμυλάση, καταλάση, ισταμινάση, λιπάση, λυσοζύμη, PAF-ακετυλοϋδρολάση, φωσφατάση
Αντιπρωτεάσες (πιστεύεται ότι δεσμεύονται σε μακρομόρια, όπως ένζυμα και ως αποτέλεσμα έχουν την πρόληψη αλλεργικών και αναφυλακτικών αντιδράσεων): α-1-αντιθρυψίνη, α-1-αντιχυμοθρυψίνη
Αντιμικροβιακοί παράγοντες (που χρησιμοποιούνται από το ανοσοποιητικό σύστημα για τον εντοπισμό και την εξουδετέρωση βακτηριδίων και ιών):
λευκοκυττάρα (λευκά αιμοσφαίρια), φαγοκύτταρα, βασεόφιλα, ουδετερόφιλα, ηωσινόφιλα, μακροφάγα, λεμφοκύτταρα, Β λεμφοκύτταρα, Τ λεμφοκύτταρα, επίσης γνωστά ως κύτταρα C), sIgA (εκκριτική ανοσοσφαιρίνη Α), ο πιο σημαντικός αντιμολυσματικός παράγοντας, ΙαΑ2, IgG, ΙgD, IgM, IgE, συμπλήρωμα C1, C2, C3, C4, C5, C6, C7, C8, C9, γλυκοπρωτείνες, μουκίνες (ενώνονται με τα βακτήρια και τους ιούς για να τους αποτρέψει από την προσκόλληση στους ιστούς), άλφα-λακτοσφαιρίνη, άλφα-2 μακροσφαιρίνη, Lewis αντιγόνα, ριβονουκλεάση, αιμοσυγκολλητίνη, Bifidus Factor (αυξάνει την ανάπτυξη του Lactobacillus bifidus – το οποίο αποτελεί κάλη χλωρίδα του οργανισμού), λακτοφερρίνη (δεσμεύεται στο σίδηρο που εμποδίζει τα επιβλαβή βακτηρίδια από τη χρήση του σιδήρου για να αυξηθεί), λακτοπεροχιδάση, αναστολή δέσμευσης Β12 πρωτεΐνης (στερεί από τους μικροοργανισμούς την βιταμίνηΒ12), φιμπρονεκτίνης (κάνει τα φαγοκύτταρα πιο επιθετικά, ελαχιστοποιεί τη φλεγμονή και επισκευάζει ζημιές που προκαλούνται από φλεγμονή), ολιγοσακχαρίτες, περισσότερα από 200 διαφορετικά είδη, οι οποίοι αποτελούν την τροφή των “καλών μικροβίων” που έχουν αποικήσει ήδη από τον τοκετό, το σώμα του.
Συνοψίζοντας…
Όλοι γνωρίζουμε ότι το μητρικό γάλα είναι γνωστό για τις προστατευτικές του ιδιότητες
Το μητρικό γάλα περιέχει τη σωστή ισορροπία των προβιοτικών και πρεβιοτικών που τα ανθρώπινα μωρά χρειάζονται για να αποικίσουν το έντερό τους με υγιή βακτήρια.
Ίσως ο πιο σημαντικός αντι-μολυσματικός παράγοντας στο μητρικό γάλα είναι ένα αντίσωμα που ονομάζεται εκκριτική IgA (sIgA), η οποία βοηθά στην προστασία ενός μωρού από παθογόνους οργανισμούς που είναι πιο πιθανό να συναντήσει στο περιβάλλον που ζει (ονομάζεται «στοχευμένη προστασία»). Τα μωρά που θηλάζουν μπορεί να έχουν ασυμπτωματικές λοιμώξεις, δηλαδή να μην παρουσιάζουν συμπτώματα της φλεγμονής, λόγω των αντιφλεγμονωδών παραγόντων στο μητρικό γάλα.
“Τα λίπη του μητρικού γάλακτος είναι επίσης πολύ σημαντικά, το 88% είναι κατασκευασμένα από μακράς αλυσίδας λιπαρά οξέα. Είναι αυτά τα μακράς αλυσίδας λιπαρά οξέα (π.χ. ωμέγα 3 λιπαρά οξέα, ειδικά DHA), που είναι τα συστατικά του εγκεφάλου και του νευρικού ιστού και είναι αναγκαία στην αρχή της ζωής για την ψυχική και οπτική ανάπτυξη”
Τέλος η ικανότητα αυτορύθμισης του μητρικού γάλακτος είναι πολύ σημαντικός παράγοντας. Το μητρικό γάλα είναι φτιαγμένο ειδικά για τις ανάγκες του μωρού της κάθε μαμάς και βασίζεται στις ανάγκες και την ηλικία του μωρού. Το μητρικό γάλα είναι διαφορετικό την πρώτη, την έβδομη, την τριακοστή μέρα κλπ. Για παράδειγμα το μητρικό γάλα μιας μητέρας ενός πρόωρου μωρού έχει διαφορετικές συγκεντρώσεις συστατικών για να ταιριάζει απόλυτα στις ανάγκες του μωρού. Κατόπιν, κατά τον απογαλακτισμό, το μητρικό γάλα αυξάνει τη συγκέντρωση του σε ανοσοποιητικούς προστατευτικούς παράγοντες για να δώσει στο μωρό την τελική δόση της προστασίας του ανοσοποιητικού του συστήματος πριν από την ολοκλήρωση του απογαλακτισμού.
Καλή επιτυχία σε όλες τις μητέρες!
Πηγή: http://www.douglascollege.ca
Δείτε επίσης: Τα οφέλη του μητρικού θηλασμού… ή οι κίνδυνοι από τη χορήγηση ξένου γάλακτος
