Όπως και οι ενήλικες, έτσι και τα παιδιά έχουν διαφορετικές προτιμήσεις όσον αφορά στα τρόφιμα.
Οι θερμοκρασίες, τα χρώματα και οι υφές μπορεί να επηρεάσουν το παιδί να δοκιμάσει ένα νέο φαγητό. Μερικά παιδιά είναι «επιλεκτικά» και προτιμούν συγκεκριμένους τύπους, χρώματα ή υφές φαγητού και αρνούνται πολλά άλλα.
Ωστόσο, η άρνηση ενός παιδιού να τρώει ορισμένα τρόφιμα δεν θεωρείται «επιλεκτική» εάν δεν επηρεάζει την ανάπτυξή του.
Η επιλεκτική κατανάλωση φαγητού συχνά εμφανίζεται λίγο μετά το 1ο έτος, την εποχή που πολλά παιδιά αρχίζουν να τρέφονται μόνα τους και μπορούν να επιλέξουν τι και πόσο θα φάνε. Αυτό τους δίνει έναν βαθμό ελέγχου στη ζωή τους. Έτσι, μερικές μέρες τρώνε κανονικά και άλλες δε φαίνεται να τρώνε καθόλου.
Για να καταλάβετε ότι το παιδί δεν είναι απλώς επιλεκτικό, αλλά υπάρχει ένα πιο έντονο πρόβλημα αντίστασης στο φαγητό, θα πρέπει να έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά.
Συνήθως, τα παιδιά αυτά έχουν πολύ περιορισμένη γκάμα επιλογών τροφών, οι οποίες συχνά είναι λιγότερες από 10-15.
Αντίστοιχα, οι διατροφικές ομάδες που αποδέχονται είναι λιγότερες και μπορεί να απορρίπτουν μια ολόκληρη ομάδα ή και παραπάνω (π.χ. δεν τρώνε καθόλου λαχανικά και όσπρια).
Ένα ακόμη χαρακτηριστικό είναι ότι τα καταβάλει το άγχος όταν βρεθούν στη θέα φαγητού και μπορεί να ουρλιάζουν, να χτυπιούνται, να αναγουλιάζουν ή ακόμη και να κάνουν εμετό. Ακόμη, απαιτούν σε κάθε γεύμα να υπάρχουν 1 ή 2 τροφές που τους αρέσουν και να ετοιμάζονται με τον ίδιο τρόπο.
Τόσο οι γονείς όσο και τα παιδιά έχουν ξεχωριστές υποχρεώσεις όταν πρόκειται για φαγητό. Οι γονείς ειναι υπεύθυνοι για την παροχή υγιεινών γευμάτων και σνακ, ενώ τα παιδιά για το τι και πόσο τρώνε.
✎ Στρατηγικές για να βοηθήσετε τους επιλεκτικούς με το φαγητό.
✧ Διατηρήστε τις επιλογές ανοιχτές – Μπορεί να χρειαστούν 10 έως 15 προσπάθειες πριν ένα παιδί δεχτεί ένα νέο φαγητό! Ο στόχος είναι να συνεχίσετε να παρουσιάζετε νέες επιλογές ενώ ταυτόχρονα κάνετε τις επιλογές πιο εύκολες. Για παράδειγμα, το ψήσιμο λαχανικών μπορεί να τα κάνει πιο γλυκά ή προσθέτοντας χυμό λεμόνι στο μαγειρεμένο μπρόκολο μπορεί να το κάνει πιο νόστιμο. Μερικά παιδιά μπορεί να αρνούνται να φάνε το κουνουπίδι σε κανονική μορφή, αλλά να καταβροχθίσουν το ρύζι με κομματάκια κουνουπιδιού! Η παρουσίαση πολλών διαφορετικών επιλογών μπορεί να σας βοηθήσει να μετατρέψετε μια άρνηση σε δοκιμή.
✧ Οργανωμένη παρουσίαση – Η σειρά παρουσίασης και η ποσότητα του φαγητού που δίνεται μπορεί να επηρεάσουν εάν και πόσο φαγητό ένα παιδί θα φάει στο γεύμα. Προσπαθήστε να παρουσιάσετε πράγματα που τα παιδιά είναι λιγότερο ενθουσιασμένα για το φαγητό (δηλ. Λαχανικά) στην αρχή του γεύματος, όταν είναι πιο πεινασμένα, ακολουθούμενο από φαγητά (πχ κοτομπουκιές) κοντά στο τέλος του γεύματος. Ένας καλός κανόνας για τον προσδιορισμό του μεγέθους της μερίδας είναι μια κουταλιά της σούπας ανά έτος. Για παράδειγμα, δύο κουταλιές της σούπας καλαμπόκι είναι κατάλληλο για δύο ετών. Όταν κατανέμεται σωστά, μπορεί να φαίνεται πολύ πιο εύχρηστο να τρώτε το μεγαλύτερο μέρος του φαγητού στο πιάτο.
✧ Ο συγχρονισμός είναι τα πάντα – Ξεκινήστε σταθερή ρουτίνα φαγητού. Βάλτε το να καθίσει στο καρεκλάκι του την ώρα του οικογενειακού φαγητού, ειτε φάει, είτε δεν φάει. Εάν γνωρίζετε ότι το παιδί σας είναι κουρασμένο και γκρινιάρικο μετά από μια συγκεκριμένη ώρα, προσπαθήστε να ξεκινάτε το γεύμα πριν συμβεί αυτό.
✧ Φαγητό φαντασίας – Μερικά παιδιά μπορεί να μην εντυπωσιαστούν με έναν συγκεκριμένο συνδυασμό φαγητού ή δείπνου. Ο συνδυασμός ορισμένων τροφίμων για τη δημιουργία κάτι καινούργιου, όπως “μυρμήγκια σε ένα κορμό” (δηλ. Σταφίδες και φυστικοβούτυρο σε ένα ραβδί σέλινου) ή επινόηση νέων ονομάτων τύπου “πράσινα εξωγήινα δέντρα” για το μπρόκολο, μπορεί να αποδειχθεί αρκετά διασκεδαστικό για να αλλάξει τη ρουτίνα του δείπνου.
✧ Μια μπουκιά μόνο – ο κανόνας ¨μια μπουκιά μόνο” είναι μια εξαιρετική ιδέα εάν ένα παιδί αρνείται να δοκιμάσει κάτι νέο ή αρνείται ένα φαγητό που έχει φάει στο παρελθόν. Ο στόχος αυτού του κανόνα δεν είναι να φάει όλο το φαγητό σήμερα, αλλά να το βοηθήσει να μάθει να του αρέσει με την πάροδο του χρόνου. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό οι φροντιστές να διατηρήσουν ως το τέλος τη συμφωνία και να σταματήσουν μετά από ένα και μόνο δάγκωμα.
Μερικά παιδιά είναι περισσότερο ευαίσθητα στη γεύση, τη μυρωδιά ή την υφή των τροφίμων.
Παρακολουθείστε, καταγράψτε και λάβετε υπ’όψιν σας τις ευαισθησίες του παιδιού. Μήπως το παιδί δεν αντέχει τα λιωμένα τρόφιμα; Προσφέρετε ψητή πατάτα αντί για πουρέ ή συνδιάστε το με ένα τραγανό φαγητό.
Γενικά ειναι καλό να αφήσετε το παιδάκι, από την αρχή των τροφικών εμπειριών του να δοκιμάσει, να πιάσει, να λιώσει, να λερωθεί με το φαγητό του. Δώστε του φαγητά που πιάνονται με τα χεράκια, προσφέρετε και κουτάλι. Δώστε τους τον έλεγχο. Θα έχει την ευκαιρία το γευτεί με πολλούς τρόπους. Έτσι θα διευρύνει την εμπειρία του και θα ειναι περισσότερο δεκτικό.
Τηλεόραση, τάμπλετ ή το αγαπημένο τους φαγητό ξανά και ξανά, αποτελούν παγίδες παρά λύσεις.
Εάν ανησυχείτε ότι το παιδί σας είναι κάτι περισσότερο από «επιλεκτικό στο φαγητό», ζητήστε από τον παιδίατρό σας παραπομπή σε λογοθεραπευτή, ο οποίος είναι σε θέση να καθορίσει εάν το παιδί σας περνάει από μια τυπική φάση ανάπτυξης ή να προτείνει περαιτέρω αξιολόγηση και παρέμβαση.
πηγή:
notanordinarymum.gr https://www.notanordinarymum.gr/product_info.php?products_id=303 (27/10/2020).
pampers.gr https://www.pampers.gr/νήπιο/διατροφή/άρθρο/εκλεκτικοί-καλοφαγάδες-το-νήπιο-μου-είναι-επιλεκτικό-στο-φαγητό-του(25/10/2020).
Parenting Resource. How to handle picky eaters. https://www.zerotothree.org/resources/1072-how-to-handle-picky-eaters (22/10/2020)
