Γράφει η Ναταλία Κουµπαρούλη λογοθεραπεύτρια / ειδ. παιδαγωγός
Όταν γινόµαστε γονείς, πολλές φορές ευχόµαστε να είχαµε και ένα εγχειρίδιο οδηγιών για
να µας υποδείξει τι είναι συνετό να κάνουµε για την ανατροφή των παιδιών µας.
Πόσες
φορές δεν έχουµε αγανακτήσει µε τη συµπεριφορά των µικρών µας και στη συνέχεια τα
έχουµε τιµωρήσει. Είναι µια πραγµατικά τραυµατική εµπειρία για το παιδί αλλά και για
τους γονείς, γεµάτη αδικίες και ενοχές.
Ητιµωρίαείναι µια κοινή τεχνική που χρησιµοποιείται από πολλούς γονείς σε µια
προσπάθεια καταστολής αρνητικής συµπεριφοράς για την πειθαρχία των παιδιών. Η
πειθαρχία του παιδιού σηµαίνει διδασκαλία για υπεύθυνη συµπεριφορά και αυτοέλεγχο.
Μερικοί γονείς πιστεύουν πως η πειθαρχία σηµαίνει σωµατική τιµωρία ή λεκτική
κακοποίηση, φωνάζοντας ή απειλώντας. Αυτό δεν είναι πειθαρχία.
Στην καλύτερη περίπτωση, η πειθαρχία ανταµείβει το παιδί για την κατάλληλη
συµπεριφορά, διδάσκει τις συνέπειες και αποθαρρύνει την ακατάλληλη συµπεριφορά,
χρησιµοποιώντας δίκαια και θετικά µέσα.
Παρά το αµφιλεγόµενο παρελθόν τηςπειθαρχίας, οι έρευνες υποστηρίζουν τη χρήση της
σε συνδυασµό µε τεχνικές θετικής συµπεριφοράς. Με άλλα λόγια, εάν οι γονείς την
εφαρµόσουν κατάλληλα, µπορεί να έχει περισσότερα θετικά αποτελέσµατα για να
περιορίσει την αρνητική συµπεριφορά και να επιτρέψει στη θετική συµπεριφορά να λάµψει.
Κατά την εφαρµογή µιας στρατηγικής όπως το “time-out”, ή “το καρεκλάκι για σκέψη”, οι
ειδικοί προτείνουν στους γονείς να αναζητούν και να επαινούν συχνά την κατάλληλη
συµπεριφορά. Ο συµβιβασµός, ώστε να µην ενισχύεται η αρνητική συµπεριφορά, µπορεί
να είναι µία επαρκής πειθαρχική δράση για ορισµένα παιδιά.
Τα παιδιά µαθαίνουν µε τη µίµηση.
Ορισµένες µελέτες δείχνουν ότι τα πιο σηµαντικά
πρότυπα στη ζωή ενός παιδιού είναι οι γονείς τους. Είναι σηµαντικό οι γονείς να
λειτουργούν ως πρότυπο για το πώς θέλουν να συµπεριφέρονται τα παιδιά τους.
Η χρήση σωµατικής τιµωρίας ή η πρόκληση πόνου σε ένα παιδί για να σταµατήσει την
κακή συµπεριφορά, του διδάσκει µόνο ότι το ξύλο είναι ΟΚ για την επίλυση προβληµάτων.
Τα παιδιά µαθαίνουν παρακολουθώντας τους γονείς τους να χρησιµοποιούν σωµατική βία
εναντίον τους.
Η πειθαρχία ενός παιδιού σηµαίνει “διδάσκω την αποδεκτή συµπεριφορά”.
Τα παιδιά κάτω των 3 ετών δεν έχουν κακή συµπεριφορά – έχουν ανάγκες που θέλουν να ικανοποιηθούν.
Η αναζήτηση αυτονοµίας και η αντίδραση στις υποδείξεις των γονιών είναι συνήθεις
συµπεριφορές. Τα παιδιά εκφράζουν τα συναισθήµατά τους µέσω της συµπεριφοράς τους,
εποµένως είναι σηµαντικό να κατανοήσουµε τα συναισθήµατα πίσω από τη συµπεριφορά.
Εάν γνωρίζουµε τους λόγους για την κακή συµπεριφορά ή τα συναισθήµατα του παιδιού,
µπορούµε να βοηθήσουµε στην επίλυση των προβληµάτων.
Δείχνουµε στα παιδιά τη συµπεριφορά που θέλουµε αντί να τα τιµωρούµε για τη
συµπεριφορά που δεν θέλουµε. Εξηγούµε µε σαφήνεια την προτιµώµενη συµπεριφορά
και βεβαιωνόµαστε ότι το παιδί µας κατανοεί τι περιµένουµε από αυτό. Θέτουµε
ξεκάθαρους και σταθερούς όρους.
Στην ιδανική περίπτωση, η συνέπεια πρέπει να ακολουθεί αµέσως τη δράση και να
σχετίζεται µε τη συµπεριφορά.
Η διδασκαλία του παιδιού µας σχετικά µε τις συνέπειες
µπορεί να περιλαµβάνει να του ζητήσουµε να :
- Καθαρίσει ένα χάος που έχει δηµιουργήσει ή να τακτοποιήσει τα παιχνίδια του.
- Αφήστε το να περάσει χρόνο µόνο του όταν η συµπεριφορά του δείχνει ότι δεν µπορεί πλέον να παίζει καλά µε άλλους.
Εάν βρεθείτε να θυµώνετε και να απογοητεύεστε µε τη συµπεριφορά του παιδιού σας,
ίσως χρειαστεί να αφιερώσετε χρόνο για να αντιµετωπίσετε τα συναισθήµατά σας.
Κάθε παιδί είναι διαφορετικό και ορισµένες στρατηγικές µπορεί να είναι πιο
αποτελεσµατικές από άλλες. Σε κάθε περίπτωση, εξαρτάται από τους γονείς να
αποφασίσουµε ποια µέθοδο είναι η πιο κατάλληλη για τα παιδιά µας. Μια στρατηγική που
επιτρέπει στα παιδιά να µαθαίνουν την κατάλληλη κοινωνική συµπεριφορά είναι ένα
σίγουρο στοίχηµα!
Εάν κατακλύζεστε από πιο έντονα συναισθήµατα και νιώθετε µπερδεµένοι µην διστάσετε
Ένας ευτυχισµένος γονιός µεγαλώνει χαρούµενα παιδιά.
πηγή:
https://www.education.sa.gov.au/sites/default/files/parentingsa/peg2.pdf?v=1489727260
https://www.betterhealth.vic.gov.au/health/HealthyLiving/discipline-and-children
https://www.childrensmn.org/images/family_resource_pdf/027121.pdf